Ережеде табиғи сипаттағы төтенше жағдай жарияланған кезде жергілікті атқарушы орган әкімдік, Ішкі істер органдары (келісім бойынша), қоғамдық ұйымдар, «Атамекен» ҰКП Өңірлік кәсіпкерлер палатасы және жергілікті қоғамдастық өкілдері (өсімдік шаруашылығы саласындағы комиссия) арасынан комиссия құратыны айтылған.
Өсімдік шаруашылығы саласындағы комиссия мүшелерінің жалпы саны тақ санды құрайды, кемінде жеті адам.
Табиғи сипаттағы төтенше жағдай нәтижесінде азаматтар мен заңды тұлғаларға келтірілген залалдың өтелетін құнының мөлшерін айқындауды өсімдік шаруашылығы саласындағы комиссия жүзеге асырады.
Табиғи сипаттағы төтенше жағдай туындаған кезде жұмыс органы әкімдіктің ресми интернет-ресурсында өсімдік шаруашылығы саласындағы табиғи сипаттағы төтенше жағдай салдарынан жеке және заңды тұлғаларға келтірілген залалды өтеуге өтінімдерді қабылдау туралы хабарландыруды орналастырады.
Өтінімдерді қабылдау табиғи сипаттағы төтенше жағдай туындаған күннен бастап 60 күнтізбелік күн ішінде жүзеге асырылады. Айта кету керек, 2025 жылғы 1 қаңтардан бастап өтінімдер ТЖ туындаған күннен бастап 30 күн ішінде қабылданады.
Хабарландыру келесі мәліметтерді қамтиды:
Табиғи сипаттағы төтенше жағдай салдарынан залал шеккен азаматтар мен заңды тұлғалар залалды өтеуге өтінім береді.
Залалды өтеу туралы өтінімге мыналар қоса беріледі:
Жер учаскесіне сәйкестендіру, құқық белгілейтін құжаттарды ұсыну мүмкін болмаған жағдайда (табиғи сипаттағы ТЖ салдарынан немесе табиғи сипаттағы ТЖ жою кезеңінде мұндай құжат жоғалған, бүлінген немесе жойылған жағдайларда) жұмыс органы жер учаскесі бойынша деректерді жылжымайтын мүліктің бірыңғай мемлекеттік кадастрының ақпараттық жүйесінен дербес алады.
Залалды өтеу туралы өтінім және өтінімге қоса берілетін құжаттар әкімдіктің кеңсесі арқылы қолма-қол не ЭЦҚ-мен куәландырылған электрондық құжат нысанында «электрондық өтініштер» ақпараттық талдау жүйесі арқылы электрондық түрде беріледі.
Залалды өтеу туралы өтінімді азамат не заңды тұлғаның басшысы, не сенімхат негізінде әрекет ететін сенім білдірілген адам бере алады.
Жұмыс органы құжаттарды алған күннен бастап екі жұмыс күні ішінде олардың толықтығын қарайды және тексереді.
Ұсынылған мәліметтердің толық установстігі анықталған кезде жұмыс органы құжаттарды одан әрі қараудан бас тартудың нақты себептерін көрсете отырып, жеке немесе заңды тұлғаға дәлелді бас тартуды жібереді.
Құжаттарды одан әрі қараудан дәлелді бас тартқан жағдайда жеке немесе заңды тұлға ТЖ туындаған күннен бастап 60 күн шегінде құжаттарды қайта тапсырады.
Бұдан әрі жұмыс органы бір жұмыс күні ішінде жеке немесе заңды тұлғаның құжаттарын өсімдік шаруашылығы саласындағы комиссияның қарауына береді.
Өсімдік шаруашылығы саласындағы Комиссия 10 жұмыс күні ішінде залалды өтеу туралы өтінімдегі деректердің дұрыстығын тексереді, жеке немесе заңды тұлғаның жер учаскелерін тексеруді, табиғи сипаттағы төтенше жағдай салдарынан зардап шеккен ауыл шаруашылығы дақылдарының егістіктерін тексеруді жүзеге асырады.
Тексеру азаматтың немесе заңды тұлғаның не олардың сенім білдірілген тұлғасының қатысуымен жүзеге асырылады, нәтижелері бойынша растайтын фото — және бейнематериалдарды міндетті түрде қоса бере отырып, табиғи сипаттағы төтенше жағдай салдарынан зардап шеккен ауыл шаруашылығы дақылдарының егістіктерін тексеру актісі рәсімделеді.
Залалды өтеуден бас тарту туралы шешім қабылданған жағдайда, өсімдік шаруашылығы саласындағы комиссия жеке немесе заңды тұлғаға бас тарту себептерін көрсете отырып, «электрондық өтініштер» ақпараттық талдау жүйесі арқылы не әкімдіктің кеңсесі арқылы жазбаша хабарлама жібереді.
Табиғи сипаттағы төтенше жағдай нәтижесінде азаматқа немесе заңды тұлғаға келтірілген залалды ауыл шаруашылығы және Өсімдік шаруашылығы мамандандырылған ғылыми-зерттеу институтымен келісілген ауыл шаруашылығы дақылдарын өсірудің технологиялық картасына сәйкес 1 гектарға нақты ауыл шаруашылығы дақылын өсіруге арналған шығыстарды негізге ала отырып, Өсімдік шаруашылығы саласындағы комиссия айқындайды.
Егер жеке немесе заңды тұлға субсидия алушы болып табылса (басым дақылдардың, оның ішінде көпжылдық екпелердің өндірісін дамыту; тұқым шаруашылығын дамыту; тыңайтқыштардың құнын арзандату (органикалық тыңайтқыштарды қоспағанда); саны экономикалық шектен жоғары зиянды және аса қауіпті зиянды организмдерге қарсы өңдеу жүргізуге арналған пестицидтердің, биоагенттердің (энтомофагтардың) құнын арзандату зиянды және карантиндік объектілер; ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілерге су беру жөніндегі көрсетілетін қызметтердің құны), залалдың мөлшері алынған субсидиялар сомасын шегергенде айқындалады.
Бұл ретте ауыл шаруашылығы дақылдарын өсірудің технологиялық картасы егістік және суармалы егістіктерге, оның ішінде ауыл шаруашылығы дақылдарын жабық және ашық топырақта өсіру алаңдары бойынша жеке жасалады.
Ауыл шаруашылығы дақылдарының егістігін зерттеу қорытындылары бойынша Өсімдік шаруашылығы саласындағы комиссия табиғи сипаттағы төтенше жағдайдан зардап шеккен, ауыл шаруашылығы дақылдарының жарамсыз болуының нәтижесінде залал келтірілген азаматтар мен заңды тұлғалардың тізбесін қалыптастырады.
Шешім қабылданғаннан кейін екі жұмыс күні ішінде ауыл шаруашылығы дақылдарының жарамсыз болуы салдарынан залал келтірілген табиғи сипаттағы төтенше жағдайдан зардап шеккен азаматтар мен заңды тұлғалардың тізбесі әкімдіктің ресми интернет-ресурсында орналастырылады.
Жұмыс органы өсімдік шаруашылығы саласындағы бекітілген жиынтық тізбені (есептерді) қаражат бөлу туралы шешім қабылдау үшін облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның жергілікті атқарушы органына жібереді.
Қаражат бөлу туралы шешім қабылданғаннан кейін жұмыс органы қаржыландырудың жеке айлық жоспарлары бекітілгеннен кейін үш жұмыс күні ішінде «Қазынашылық-Клиент» ақпараттық жүйесіне жүктелетін қаражат төлеуге арналған төлем шоттарын қалыптастырады.
Ақша қаражатын аудару туралы хабарлама «электрондық өтініштер» ақпараттық талдау жүйесі арқылы не облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның жергілікті атқарушы органының кеңсесі арқылы жіберіледі.
Мал шаруашылығындағы зиянды өтеу тәртібі
Азаматтар мен заңды тұлғаларға бюджет және/немесе бюджеттен тыс қаражат есебінен өтеу олар бойынша өлген ауыл шаруашылығы жануарлары үшін жүзеге асырылады:
Өлген ауыл шаруашылығы жануарлары үшін өтелетін залал құнының мөлшерін материалдық залалды бағалау және өтеу жөніндегі комиссия айқындайды.
Өлген ауыл шаруашылығы жануарлары үшін залалдың құнын өтеу үшін жеке және заңды тұлғалар ТЖ туындаған күннен бастап күнтізбелік 60 күн ішінде залалды өтеу туралы өтінім береді.
Залалды өтеу туралы өтінімі әкімдіктің кеңсесі арқылы қолма-қол не ЭЦҚ-мен куәландырылған электрондық құжат нысанында электрондық үкімет веб-порталының мобильдік қосымшасы арқылы электрондық түрде беріледі.
Комиссия 15 жұмыс күні ішінде өтінімдегі деректердің дұрыстығын тексереді.
Шаруашылық санатына қарамастан құс басы бойынша залалды өтеуді тиісті кәдеге жарату актілерінің қорытындылары бойынша комиссия жүзеге асырады.
Зиянды өтеу мөлшері ҚР Ұлттық статистика бюросының деректері негізінде ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық-жас топтары бөлінісіндегі нарықтық құны бойынша айқындалады.
Бұйрық 2024 жылдың 18 мамырында күшіне енді.